Theo quy định của Bộ Xây dựng, người học lái xe có thể lựa chọn đào tạo trên xe số sàn hoặc xe số tự động. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ sự khác biệt và hạn chế của từng loại GPLX. Điều này dẫn đến nhiều trường hợp vi phạm pháp luật khi sử dụng sai loại xe với giấy phép lái xe đã cấp. Bài viết này Trung tâm đào tạo lái xe Việt Nhật – VNDC sẽ giúp bạn hiểu rõ về GPLX xe số sàn và số tự động, từ đó đưa ra lựa chọn phù hợp nhất với nhu cầu sử dụng của mình.
Phân biệt giấy phép lái xe số sàn và xe số tự động
Giấy phép lái xe số sàn – ký hiệu và đặc điểm
GPLX số sàn là loại giấy phép lái xe truyền thống, cho phép người điều khiển các phương tiện có hộp số cơ. Trên GPLX này không có ký hiệu đặc biệt nào ghi chú về hạn chế.
Điều đặc biệt là người có GPLX số sàn được phép điều khiển cả xe số sàn lẫn xe số tự động. Đây là ưu điểm lớn nhất của loại GPLX này. Ngoài ra, kỹ năng lái xe số sàn giúp người điều khiển hiểu rõ hơn về cơ chế vận hành của xe.
Trong quá trình đào tạo, học viên phải thành thạo các kỹ năng như: côn, phanh, ga, chuyển số và phối hợp ly hợp. Đây là những kỹ năng cơ bản nhưng đòi hỏi thời gian luyện tập nhiều hơn so với xe số tự động.
Giấy phép lái xe số tự động – ký hiệu và đặc điểm
GPLX xe số tự động được đánh dấu GPLX ký hiệu “AT” (Automatic Transmission) trên mặt sau của giấy phép. Ký hiệu này cho biết người sở hữu chỉ được phép điều khiển xe có hộp số tự động.
Người có GPLX loại này không được phép lái xe số sàn theo quy định. Nếu vi phạm, tài xế có thể bị phạt tiền và tước giấy phép lái xe. Theo Nghị định 168/2024/NĐ-CP, mức phạt có thể lên đến 20 triệu đồng.
Tuy nhiên, việc học lái xe số tự động có nhiều ưu điểm. Học viên không cần lo lắng về việc chết máy hay giật cục khi khởi hành. Thời gian đào tạo cũng ngắn hơn khoảng 20-30% so với xe số sàn.
Sự khác biệt chính giữa hai loại giấy phép lái xe
Về phạm vi sử dụng
Đây là điểm khác biệt quan trọng nhất khi phân biệt GPLX xe số sàn và xe số tự động. GPLX số sàn có phạm vi sử dụng rộng hơn, cho phép điều khiển mọi loại xe trong hạng GPLX đã cấp.
Ngược lại, GPLX số tự động bị hạn chế chỉ với xe AT. Điều này có thể gây bất tiện khi bạn cần thuê xe hoặc mượn xe của người thân. Nhiều dịch vụ cho thuê xe vẫn chủ yếu cung cấp xe số sàn, đặc biệt ở các tỉnh thành nhỏ.
Về quy trình đào tạo và thi sát hạch
Quy trình đào tạo và sát hạch của hai loại giấy phép lái xe cơ bản là tương tự nhau, chỉ có một chút khác biệt về thời gian đào tạo của phần thực hành. Học viên học xe số tự động có quãng đường thực hành trên đường ngắn hơn so với học viên học xe số sàn.
Về Chi Phí
Quy định pháp luật hiện hành
Quy định của Bộ Xây dựng
Theo Thông tư 14/2025/TT-BXD của Bộ Xây dựng, việc phân loại GPLX theo loại hộp số được quy định rõ ràng. Người học lái xe phải đăng ký loại xe tập ngay từ đầu khóa học. Ngoài ra, quy định còn yêu cầu xe tập phải có biển báo rõ ràng về loại hộp số. Điều này đảm bảo tính minh bạch trong quá trình đào tạo. Học viên cũng cần kiểm tra kỹ hồ sơ trước khi nộp thi để tránh sai sót.
Chế tài vi phạm
Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức phạt từ 18-20 triệu đồng cho hành vi có giấy phép lái xe nhưng không phù hợp với loại xe đang điều khiển. Cụ thể, nếu có GPLX số tự động nhưng lái xe số sàn, tài xế sẽ bị xử phạt nghiêm khắc.
Theo Báo Pháp Luật TP.HCM, hàng trăm trường hợp vi phạm bị xử lý mỗi năm. Nhiều tài xế không nắm rõ quy định nên vô tình vi phạm. Vì vậy, việc tìm hiểu kỹ về loại GPLX của mình là rất cần thiết
Nên chọn loại giấy phép lái xe loại nào?
Ưu điểm của GPLX số sàn
GPLX số sàn mang lại tính linh hoạt cao nhất. Bạn có thể lái mọi loại xe trong hạng GPLX đã cấp mà không bị hạn chế. Điều này đặc biệt hữu ích khi bạn cần thay đổi phương tiện hoặc mượn xe.
Kỹ năng lái xe số sàn giúp bạn hiểu rõ cơ chế hoạt động của động cơ. Điều này hỗ trợ trong việc xử lý tình huống khẩn cấp và bảo dưỡng xe. Nhiều tài xế chuyên nghiệp khuyên nên học số sàn trước để có nền tảng vững chắc.
Hơn nữa, giá trị tái bán của xe số sàn thường cao hơn tại Việt Nam. Thị trường xe cũ vẫn ưa chuộng xe số sàn vì chi phí bảo dưỡng thấp. Do đó, việc có GPLX số sàn sẽ mở rộng lựa chọn khi mua xe.
Ưu điểm của GPLX số tự động
GPLX số tự động phù hợp với người cần học nhanh và sử dụng chủ yếu trong đô thị. Xe số tự động giúp giảm căng thẳng khi di chuyển trong giờ cao điểm. Bạn không cần lo lắng về việc chuyển số hay giật cục. Xu hướng tương lai là xe điện và xe hybrid chủ yếu sử dụng hộp số tự động. Vì vậy, GPLX số tự động sẽ ngày càng phù hợp với công nghệ mới.
Quy trình sát hạch GPLX theo loại xe
Quy trình thi GPLX cả 02 hạng GPLX đều bao gồm 4 phần: lý thuyết, mô phỏng, sa hình và đường trường. Các nội dung thi đều tương tự nhau, cụ thể:
– Phần lý thuyết với 600 câu hỏi. Mỗi đề thu gồm 30 câu, học viên sẽ được làm bài trong 20 phút. Thí sinh cần đạt tối thiểu 27/30 điểm và không sai câu điểm liệt để đạt yêu cầu.
– Phần Mô phỏng bao gồm 120 tình huống. Mỗi đề thi gồm 10 tình huống, điểm tối đa học viên đạt được là 50 điểm. Để đạt phần thi này học viên cần đạt 35/50 điểm (70%).
– Phần thi sa hình bào gồm bài sa hình liên hoàn. Điểm tối đa của phần thi này là 100 điểm, để đạt được phần thi này học viên cần đạt 80/100 điểm và không được mắc lỗi ở các tình huống nguy hiểm có thể rớt trực tiếp.
– Phần thi đường trường: Học viên sẽ được điều khiển phương tiện ngoài đường giao thông cùng với sát hạch viên. Học viên thực hiện theo hiệu lệnh của sát hạch viên (khởi hành, tăng số, giảm số, rẽ trái, quay đầu….) Điểm tối đa của phần thi này là 100 điểm, để đạt phần thi này học viên cần đạt 80/100 điểm và và không được mắc lỗi ở các tình huống nguy hiểm có thể rớt trực tiếp.
Cục Cảnh sát giao thông cấp giấy phép lái xe cho người đạt kết quả kỳ sát hạch trong thời hạn 07 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc kỳ sát hạch. Giấy phép lái xe điện tử được tích hợp vào hệ thống dữ liệu điện tử, tài khoản định danh điện tử trong thời hạn 03 ngày làm việc, kể từ ngày kết thúc kỳ sát hạch
Câu hỏi thường gặp (FAQ)
- Có GPLX số tự động có thể lái xe số sàn được không?
Không được. Theo quy định tại Nghị định 168/2024/NĐ-CP quy định mức phạt từ 18-20 triệu đồng cho hành vi có giấy phép lái xe nhưng không phù hợp với loại xe đang điều khiển. - Có thể nâng cấp từ GPLX số tự động lên GPLX số sàn không?
Hoàn toàn không thể nâng cấp lên được, bạn phải đăng ký một khóa học GPLX hạng B số sàn và sát hạch lại để sở hữu GPLX hạng B số sàn. - Chi phí học GPLX xe số sàn và số tự động chênh lệch bao nhiêu?
Chi phí học GPLX số tự động cao hơn khoảng 1 triệu đồng so với số sàn. Tùy theo từng trung tâm đào tạo, mức chênh lệch có thể thay đổi. Nên so sánh giá từ nhiều trung tâm uy tín trước khi đăng ký. - GPLX nào dễ thi hơn: số sàn hay số tự động?
GPLX số tự động thường được đánh giá là dễ thi hơn do không cần phối hợp nhiều thao tác phức tạp. Tỷ lệ đạt của học viên số tự động thường cao hơn 15-20% so với học viên số sàn. - Xe số tự động có tiết kiệm xăng hơn xe số sàn không?
Hiện nay, công nghệ hộp số tự động đã phát triển vượt bậc. Nhiều dòng xe số tự động có mức tiêu hao nhiên liệu tương đương hoặc thấp hơn xe số sàn. Tuy nhiên, điều này còn phụ thuộc vào cách lái xe và loại hộp số.
Kết luận
Việc phân biệt GPLX số sàn và xe số tự động là kiến thức quan trọng trước khi đăng ký học lái xe. Mỗi loại GPLX có ưu nhược điểm riêng, phù hợp với nhu cầu sử dụng khác nhau. Nếu bạn cần tính linh hoạt cao và muốn hiểu sâu về cơ chế vận hành xe, hãy chọn GPLX số sàn. Ngược lại, nếu ưu tiên sự tiện lợi và chỉ lái xe trong đô thị, GPLX số tự động là lựa chọn hợp lý. Quan trọng nhất là tuân thủ đúng quy định pháp luật để đảm bảo an toàn giao thông.
Hiện nay, xu hướng xe số tự động đang tăng mạnh tại Việt Nam. Tuy nhiên, GPLX xe số sàn vẫn giữ vị trí quan trọng nhờ tính ứng dụng rộng rãi. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng trước khi đưa ra quyết định để có lựa chọn phù hợp nhất.
